Eerdere themas

• Parels in het landschap
• Drijvende Kassen
• Datagarden
• Bouwen met Groen en glas
• Nieuwe Nuts
• Kas als Energiebron

Lopende Projecten

Hieronder vindt u onze projecten. Lees bij thema’s over de aanleiding voor een project. Kijk ook bij publicaties voor meer informatie. Bent u geintereseerd in deze projecten? Neem contact op!

Herwinning nutriënten circulaire meststoffen

In de glastuinbouw wordt water met nutriënten gerecirculeerd en lekkages van nutriënten voorkomen. SIGN verkende de afvoer van nutriënten in de verschillende plantaardige materiaalstromen van teelten als bron voor lokale nutriëntherwinning. In opdracht van SIGN inventariseerde Geerten van der Lugt op basis van diverse  data bronnen zoals CBS, MPS, UO, gewasmonsteranalyses en marktgegevens, de behoefte van de sector aan nutriënten, en de aanwezigheid daarvan in het geoogst product en restbiomassa. Er zijn grote verschillen tussen de gewassen: bij  bladgewassen en potplanten blijven weinig gewasresten achter, bij bloemen hangt het van de gewas af (gerbera veel; chrysant veel minder); maar bij vruchtgroente gewassen in feite de hele plant.

Terugwinning van nutriënten uit gewasresten bij verwerkingshubs heeft zeker potentie. Het terugwinnen van nutriënten uit het geoogste product (voeding) is ook mogelijk. Via het riool komt veel hiervan terecht bij de rioolzuiveringsinstallaties. SIGN verkende in 2022 welke routes en innovatietechnologieën interessant zijn voor herwinning (haalbaarheid, efficiency) van nutriënten. Daaruit bleek dat rioolslibas in de toekomst de meeste potentie heeft voor de glastuinbouw.

Download hier het rapport over nutriëntinhoud van gewassen. In het artikel van Vork Magazine een overzicht van routes om tot circulaire meststoffen te komen. Download hier het rapport over routes om fosfaatmeststoffen te herwinnen.

WorkisGaming: aantrekkelijk arbeidsomgeving

Behalve vervanging door automatisering en robotisering zien we weinig innovatie in de factor arbeid. Het creeren van een aantrekkelijke arbeidsomgeving is essentieel voor de sector. 

Sinds 2007 werkte SIGN aan het concept WorkisGaming. In het innovatieprogramma GlasWerkt (2012-2016) heeft SIGN met diverse partijen en universiteiten verschillende vormen van gamificatie onderzocht en een methode voor duurzame toegepassing op glastuinbouwbedrijven ontwikkeld. 

Het eindresultaat is een methode en training WorkisPlay waarmee teams in de glastuinbouw zelfstandig werken aan continue verbetering van de arbeidsprocessen en omstandigheden op de werkvloer. De relatie tussen werknemer, werkgever en productieproces wordt leuker, uitdagender, leerzamer en slimmer. 

SIGN stelt nu het trainingsmateriaal beschikbaar waarmee (operationele) bedrijfsleiders de methode zelf kunnen toepassen. Lees hier meer achtergrondinformatie en het trainingsmateriaal.

Polydome (hoog productieve polyculturen)

Een pollycultuur van verschillende gewassen, vissen, kippen en paddenstoelen in één kas: kan dat? Ja! Duurzaam, ecologisch, biodivers en prachtig om te zien. In de publicatie polydome leest u meer over de onderbouwing voor dit duurzame systeem waarmee rendement te halen valt. Met een Polydome is het tevens mogelijk gericht in te spelen op behoeftes in één afzetgebied.

Frank van Kleef van Royal Pride heeft de aftrap gedaan om Polydome in de praktijk te brengen in zijn Boeregoed kas in de Lier. Doel is een tweede kas te realiseren in regio Schiphol - Aalsmeer. Het Polydome is speciaal geschikt voor locale afzet waarbij bewoners betrokken zijn bij de teelt.

Heeft u als tuinder interesse? Neem contact op met SIGN.

Versmerken

De marketing in de glastuinbouw beperkt zich vaak tot communicatie en (collectieve) promotie. In het benaderen van doelgroepen met brede, gedi­versificeerde proposities valt nog veel te winnen. Onderscheidende proposities  kun je communiceren met merken. Merken voegen naast functionele aspecten extra emotionele argumenten toe aan producten. Het resultaat is hogere loyaliteit, hoger marktaandeel en hoger rendement. Versmerken realiseren is lastig, maar wel noodzakelijk. Hoe gaat het met merken binnen het nieuwe samenwerken? Een mogelijkheid is het werken met een endorsed merk, een overkoepelend merk dat het eigen merk ondersteunt. De samenwerkende partners investeren samen in het endorsed merk en er zijn geen freeriders.

De TuinbouwToren (Hortus Celeste)

Buiten de regio is het unieke karakter van het Westland onvoldoende bekend. De tuinbouwsector moet zijn innovatiekracht beter laten zien. Niet alleen aan de handel, maar juist aan een breed publiek. SIGN wil daarom het terrein tegenover de bloemenveiling Honselersdijk veranderen in een tuinbouw-expo waar bezoekers en kopers uit de hele wereld kunnen zien waar de tuinbouw in uitblinkt. De TuinbouwToren is een verticale kas van 92 meter hoog waarin tuinbouw samen kan gaan met bijvoorbeeld onderwijs, bedrijvigheid, ontspanning, winkels en wonen. Het is een publiekstrekker met een internationale architectuur-uitstraling. We zoeken concrete huurders die voor de aantrekkelijke huurprijs het initiatief voor de bouw willen versnellen. Komt de toren in Naaldwijk of pakt een andere regio het voorstel sneller op?

Bekijk de youtube animatie

Tuinbouw als één bedrijf

In deze denkoefening zijn we op zoek naar een manier om een betere vraagsturing, regie en marktmacht te realiseren via radicaal nieuwe ontwerpen van tuinbouwstructuur. Door de tuinbouw als één virtueel concern te verbeelden krijgen we  inzichten t.a.v. bijvoorbeeld productie, prijsstelling of innovatie wanneer de sector vanuit één directie zou worden aangestuurd. Hierbij is de auberginemarkt als voorbeeldcase gebruikt. We hebben vervolgens een vertaalslag gemaakt naar een sector met een MKB-structuur, wat leidt tot een alternatieve organisatie van zeggenschap, risico en opbrengsten. Uiteraard zal een volledig geconsolideerde sector een utopie blijven. Toch zijn er verschillende mogelijkheden voor ondernemers om zich als één partij te positioneren naar de markt.

Food events in de zorg

Vissers en tuinders hebben één ding gemeen: ze krijgen maar een fractie van de prijs die eindconsumenten betalen. Kunnen we in plaats van leverancier van calorieën en voeding geluk en gezondheid leveren aan de zorg? Door integraal naar de zorgkosten en opbrengsten te kijken ontwerpen we een verdienmodel waarmee primaire producenten hun winstgevendheid kunnen vergroten en kunnen bijdragen aan geluk en gezondheid.

Groen licht voor ouderen

Daglicht en groen dragen bij aan de beleving van de woonomgeving. We hebben een brochure ontwikkeld met inspirerende ideeën en voorbeelden van de mogelijkheden van Bouwen met Groen en Glas (daglicht en groen als vitaliserende omgeving) in zorginstellingen. Achtergrondinformatie over de zorgsector staat op de website Bouwenmetgroenenglas. We blijven routes zoeken om de waarde van groen meer te benutten.

Op weg naar marktgericht ondernemen

De SIGN Hekkert studie naar het huidige innovatiesysteem in de glastuinbouw laat zien dat deze vooral gericht is op (bedrijfs)procesinnovaties. Er is nu meer aandacht nodig voor marktgerichte innovaties, omdat die sterker bijdragen aan een vitale rendabele sector. In 2011 onderzocht SIGN de strategieën van tien innovatieve voorlopers op dit gebied. Tegen welke barrières liepen zij op en welke aanbevelingen hebben zij voor een verbetering van het huidige innovatiesysteem? In vervolg op deze studies ontwikkelde SIGN het inspiratieboek "Op weg naar marktgericht innoveren" met acht voorbeelden van nieuwe businessmodellen. SIGN stimuleert partijen in het innovatielandschap meer te doen met de ondersteuning van marktgerichte innovaties, inclusief het aanpassen van het instrumentarium. 

SIGN heeft in het topsector beleid en innovatiecontracten aandacht gevraagd voor het ondersteunen van marktgericht ondernemen. Daarnaast werken we samen met de regionale LTO organisaties, regionale Greenport innovatiecentra, Syntens en LTO Groeiservice om marktgerichte innovaties meer te ondersteunen bijvoorbeeld via masterclasses. In 2012 lopen twee series; een over  Retail en een over Nieuwe businesscreatie.

Medicijnen uit de kas

De Nederlandse glastuinbouw heeft een aantal sterke troeven in handen als het gaat om de productie van geneeskrachtige kruiden voor uiteenlopende afzetmarkten. Zoals het vermogen om gewassen te telen onder strikt gecontroleerde omstandigheden van voeding, water en licht. In combinatie met het Nederlandse systeem voor kwaliteitcontrole betekent dit dat de Nederlandse tuinders een uitstekende startpositie hebben. Andere sterke punten zij onze kennisinfrastructuur; hoog ontwikkelde veredelingssector en logistieke systemen. Zwakke punten zijn het ontbreken van een krachtige traditie en daarmee lokale afzet en belemmerende regelgeving. Samen met de NVF onderzochten we de markt voor geneeskrachtige planten en ontwikkelde we de website infofyto met objectieve informatie over de geneeskrachtige werking van planten. Wetgeving belemmert ons uiteindelijke doel: (glastuinbouw) producenten van medicinale planten die met potentiële afnemers nieuwe ketens vormen. Hierin moeten producenten niet louter grondstoffenleverancier zijn maar een partner positie krijgen in samenwerkingsverbanden. Dit bepaalt de haalbaarheid en lange termijn horizon om met geneeskrachtige planten in de Nederlandse glastuinbouw aan de slag te gaan.

Lichtgewicht drijvende kassen

Drijvende kassen kunnen een oplossing vormen als ruimte schaars en duur is; van belang is dat de integrale kostprijs vergelijkbaar is met reguliere teelt. Een forse kostprijsdaling t.o.v. de standaard drijflichamen levert het patent van Waterarchitect Bart van Bueren. Een eerste prototype willen we in de haven van Rotterdam realiseren met een strand in de kas, waar Rotterdammers jaarrond kunnen genieten van Westlandse producten. Venlo zit Rotterdam op de hielen: wie gaat het eerste drijvende streekproductenkas presenteren?

Stadslandbouw

Wat heeft de reguliere landbouw aan landbouw in de stad? In de stad vinden innovaties plaats, woont de meerderheid van de bevolking en daarmee ook de consumenten van de tuinbouwproducten. Samen met Woningbouwvereniging Vestia keken we naar de kansen voor stadslandbouw in Schiebroek Zuid (Rotterdam); met Off grid BV zoeken we naar de kansen van leegstaand vastgoed in Amsterdam.

Parels in het landschap

Duurzame glastuinbouw als verrijking van het landschap. In dit programma hebben we gewerkt aan ontwerpuitgangspunten voor de inrichting van fraaie glastuinbouwgebieden. Daarnaast ontwikkelde we een inspiratieboek "Mooi Glaslandschap" met innovatieve ideeen en voorbeelden uit andere sectoren om ruimtelijke kwaliteit toe te voegen. Via de LTO organisaties, financiers, kassenbouw.nl en gemeenten stimuleren we tuinders gebruik te maken van ons voorbeeldenboek (gratis). Ook zijn we in overleg met diverse provincies om 'Belonend beleid' mogelijk te maken: een route voor meer maatwerk.